Το Σύστημα Υγείας ως Πεδίο Ταξικής Πάλης

Το Σύστημα Υγείας ως Πεδίο Ταξικής Πάλης
Μαρξιστική ανάλυση υγείας: καπιταλιστικές αντιφάσεις, κριτική ιδιωτικοποίησης, αναγκαιότητα επαναστατικής αλλαγής για καθολική πρόσβαση.

Η διαμάχη Πολάκη-Λινού δεν μπορεί να κατανοηθεί εκτός του πλαισίου της διαλεκτικής σχέσης μεταξύ οικονομικής βάσης και εποικοδομήματος στον καπιταλισμό. Το σύστημα υγείας, ως μέρος του εποικοδομήματος, αντανακλά και αναπαράγει τις καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής. Η ιδιωτικοποίηση και εμπορευματοποίηση της υγείας δεν είναι απλώς πολιτικές επιλογές, αλλά αναγκαίες εκφάνσεις της καπιταλιστικής συσσώρευσης στην παρούσα φάση.

Η ανάλυση του ζητήματος της υγείας απαιτεί την κατανόησή του ως αναπόσπαστο μέρος της καπιταλιστικής ολότητας. Η είσοδος του κεφαλαίου στον τομέα της υγείας αποτελεί στρατηγική αντιστάθμισης της πτωτικής τάσης του ποσοστού κέρδους, καθώς το κεφάλαιο αναζητά νέα πεδία κερδοφορίας. Αυτό εξηγεί την επιθετική προώθηση ιδιωτικοποιήσεων και "συμπράξεων" όπως αυτή του Ινστιτούτου Prolepsis.

Η ραγδαία ανάπτυξη της ιατρικής επιστήμης και τεχνολογίας έρχεται σε οξεία αντίθεση με τις καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής. Ενώ οι παραγωγικές δυνάμεις επιτρέπουν την παροχή υψηλού επιπέδου υγειονομικής περίθαλψης σε όλους, οι καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής περιορίζουν την πρόσβαση σε αυτήν, μετατρέποντάς την σε εμπόρευμα. Αυτή η αντίφαση αποκαλύπτει τα όρια του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής και την αναγκαιότητα της επαναστατικής του ανατροπής.

Η ρητορική περί "δικαιώματος στην υγεία" στο πλαίσιο του καπιταλισμού αποτελεί ιδεολογική μυστικοποίηση. Τα "δικαιώματα" στον καπιταλισμό είναι πάντα περιορισμένα και υποταγμένα στη λογική της αγοράς. Μόνο η κατάργηση των τάξεων και η εγκαθίδρυση μιας σοσιαλιστικής κοινωνίας μπορούν να εξασφαλίσουν πραγματική καθολική πρόσβαση στην υγεία.

Το κράτος, μακριά από το να είναι ουδέτερος διαιτητής, λειτουργεί ως συλλογικός καπιταλιστής στη διαχείριση του συστήματος υγείας. Οι πολιτικές "μεταρρύθμισης" και οι συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα αποτελούν μηχανισμούς μεταφοράς δημόσιου πλούτου σε ιδιωτικά χέρια, εντείνοντας την εκμετάλλευση της εργατικής τάξης.

Η επίκληση της "επιστημονικής εξειδίκευσης" από τη Λινού αποκαλύπτει τον ιδεολογικό ρόλο της επιστήμης στον καπιταλισμό. Η επιστημονική γνώση δεν είναι ουδέτερη, αλλά διαμορφώνεται και χρησιμοποιείται στο πλαίσιο των υφιστάμενων ταξικών σχέσεων. Η παρουσίαση της επιστήμης ως υπερταξικής συγκαλύπτει τον ρόλο της στην αναπαραγωγή της καπιταλιστικής κυριαρχίας.

Η κριτική του Πολάκη, παρά την αποκαλυπτική της φύση, παραμένει εγκλωβισμένη στα όρια της αστικής νομιμότητας και της σοσιαλδημοκρατικής λογικής. Η διαφθορά και η κακοδιαχείριση δεν είναι απλώς "στρεβλώσεις", αλλά εγγενή χαρακτηριστικά του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής. Η πραγματική λύση βρίσκεται στην επαναστατική ανατροπή του συστήματος, όχι στη μεταρρύθμισή του.

Μόνο η επαναστατική ανατροπή του καπιταλισμού και η εγκαθίδρυση της δικτατορίας του προλεταριάτου μπορούν να δημιουργήσουν τις συνθήκες για ένα πραγματικά καθολικό και ισότιμο σύστημα υγείας. Αυτό προϋποθέτει:

  1. Κοινωνικοποίηση όλων των μέσων παραγωγής στον τομέα της υγείας.
  2. Κατάργηση της εμπορευματοποίησης των υπηρεσιών υγείας.
  3. Δημοκρατικό σχεδιασμό και έλεγχο του συστήματος υγείας από τους εργαζόμενους.
  4. Ανάπτυξη της ιατρικής επιστήμης και τεχνολογίας με γνώμονα τις κοινωνικές ανάγκες και όχι το κέρδος.

Η διαμάχη Πολάκη-Λινού αναδεικνύει την επιτακτική ανάγκη για μια επαναστατική ταξική προσέγγιση στα ζητήματα της δημόσιας υγείας. Το προλεταριάτο οφείλει να αναπτύξει την ταξική του συνείδηση και να οργανωθεί ανεξάρτητα, απορρίπτοντας τόσο τη νεοφιλελεύθερη λογική της ιδιωτικοποίησης όσο και τις ρεφορμιστικές αυταπάτες της σοσιαλδημοκρατίας.

Η πάλη για ένα πραγματικά κοινωνικοποιημένο σύστημα υγείας είναι αναπόσπαστο μέρος του ευρύτερου αγώνα για την ανατροπή του καπιταλισμού σε παγκόσμιο επίπεδο. Μόνο μέσα από τη διεθνιστική αλληλεγγύη και την επαναστατική δράση της εργατικής τάξης μπορεί να οικοδομηθεί μια κοινωνία όπου η υγεία θα είναι πραγματικά καθολικό δικαίωμα και όχι εμπόρευμα.